آشنایی با تاسیسات برقی
 
تاسیسات برقی مجموعه‌ای از سیستم‌ها و تجهیزات هستند که هر کدام وظیفه خاصی را به عهده دارند و برای تأمین، توزیع و کنترل انرژی الکتریکی در ساختمان‌ها و تأسیسات صنعتی به کار می‌روند. این تجهیزات شامل سیم‌ها، کابل‌ها، تجهیزات حفاظتی، دستگاه‌های کنترلی و ابزارهای مختلف دیگری هستند که همگی نقش حیاتی در ایمنی و کارآمدی سیستم‌های الکتریکی ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی جامع و آشنایی با انواع مختلف تجهیزات تاسیسات برقی خواهیم پرداخت که شامل تجهیزاتی مثل سیم‌ها، کابل‌ها، فیبر نوری، سرسیم‌ها، لوله‌های برق، سینی‌ها و نردبان‌های کابل، داکت‌ها، گلندها، پریزها، کلیدهای برق، شستی‌ها، تایمرها، فتوسل‌ها، دیمرها، تجهیزات حفاظتی، انواع کلیدها، دژنکتورها، سکسیونرها، فیوزها، کنتاکتورها، بی‌متال‌ها، رله‌ها، چراغ‌های روشنایی و انواع لامپ‌ها می‌شود. همچنین به درجه حفاظتی تاسیسات الکتریکی و اهمیت آن در افزایش ایمنی تجهیزات خواهیم پرداخت. در نهایت، جمع‌بندی‌ای از مطالب ارائه شده ارائه خواهد شد تا دیدگاهی کامل و دقیق از تاسیسات برقی و اجزای مختلف آن به دست آید. از این رو توصیه می شود تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.


تجهیزات تاسیسات الکتریکی


تجهیزات تاسیسات الکتریکی به مجموعه‌ای از وسایل و ابزارهایی گفته می‌شود که برای انتقال، توزیع و کنترل جریان الکتریکی در ساختمان‌ها و تأسیسات استفاده می‌شوند. این تجهیزات شامل سیم‌ها، کابل‌ها، فیبر نوری، سرسیم، لوله برق، سینی و نردبان کابل، داکت، گلند، پریز، کلیدبرق، شستی، تایمر، فتوسل، دیمر و تجهیزات حفاظتی مانند کلیدهای مینیاتوری، کلید محافظ جان، کلید اتوماتیک، کلید فیوز، کلید گردان، دژنکتور، سکسیونر، فیوز، کنتاکتور، بی متال، رله، چراغ روشنایی و انواع لامپ می‌باشد


آشنایی با وظایف مهندسان طراح، ناظر و مجری تاسیسات برقی ساختمان


وظایف مهندس ناظر برق ساختمان چیست؟


 در صلاحیت نظارت، مهندسی ناظر بر عملیات اجرایی ساختمان ” نظارت مستمر” دارد. مهندس ناظر باید قبل از پذیرش مسئولیت سنگین حرفه نظارت، آموخته‌های دانشگاهی خود را با تجربه کاری ترکیب کند. همینطور با تسلط یافتن نسبت به اصول فنی و مقررات ملی ساختمان و یادگیری مهارت مستندنگاری، اقدام به پذیرش این حرفه خطیر کند و خدمات ساختمانی را به جامعه ارائه دهد.


اهم وظایف مهندس ناظر برق ساختمان عبارتند از:


۱- بررسی نقشه‌های اجرایی ساختمان


-آیا نقشه‌های برق با سایر نقشه‌های اجرایی هماهنگی و همخوانی دارد؟
-آیا نقشه‌های برق کامل و اجرایی است؟


۲- بازدید از محل پروژه قبل از شروع عملیات اجرایی
-بررسی امکان تامین برق و تلفن مورد نیاز ساختمان جهت ساخت و بهره‌برداری
-تهیه نقشه، کروکی یا دستور کار به منظور تامین و توزیع برق موقت


کنترل رعایت حریم شبکه‌های توزیع برق شهر در دوره ساخت و بهره‌برداری

  • 
۳- بازدید از پروژه در مرحله اجرای فونداسیون

  • ۴- بازدید از پروژه در مرحله اجرای ستون‌ها و سقف‌ها

  • ۵- زمان شروع کار‌های اجرایی برق:
-بعد از پایان سفت کاری
-بعد از اجرای لوله کشی تاسیسات مکانیکی
-بعد از اجرای زیرسازی سقف‌های کاذب
-بعد از اجرای گچ و خاک (یا حداقل کروم بندی مربوط به گچ و خاک)
-درساختمان‌هایی که از سیستم کناف استفاده میگردد. باید سازه کناف اجرا و یک طرف آن پانل گچی نصب شود و ساپورت‌های لازم جهت لوله کشی برق که توسط مهندس ناظر برق مشخص می‌گردد به سازه اضافه شده، سپس برق انجام شود.

  • ۶- قبل از شروع عملیات لوله کشی باید کار‌های زیر انجام شود.
-خطوط تراز جهت نصب کلیدو پریز برق و.. مشخص شود.
-محل کلیه المان‌های برقی روی دیوار‌ها و سقف‌ها علامت گذاری شود، به طوری که با مشاهده‌ی هر المان، نوع المان مشخص شود.
-موقعیت المان‌ها توسط مهندس ناظر برق، مهندس معمار و کارفرما بررسیو درصورت نیاز به تغییر با اصلاح موقعیت بعضی از المان‌ها نقشه یا دستور کار لازم توسط مهندس ناظر برق تهیه و به پیمانکار ابلاغ گردد.

  • ۷- مهندس ناظر برق باید مشخصات لوله ها، قوطی‌های کلید و پریز و جعبه‌های تقسیم را مشخص نماید.

  • ۸- مسیر لوله کشی روی دیوار‌ها شیارزده شده و توسط مهندس ناظر برق کنترل شود.

  • ۹- مهندس ناظر باید نحوه لوله کشی را برای پیمانکار برق تشریح و پس از اجرا آن را کنترل نماید.

  • ۱۰- بازدید از پروژه در مرحله نازک کاری (کنترل فرم شماره ۳)

  • ۱۱- روی لوله‌های برق بلافاصله پی از اجرا، ماهیچه سیمانی کشیده شود.

  • ۱۲- بازدید از پروژه پس از سفیدکاری، کاشی کاری و پوشش کف
-زمان شروع عملیات سیم کشی، کابل کشی و نصب تجهیزات
     
    مهندس طراح ساختمان چه کاری انجام می‌دهد؟
    در صلاحیت طراحی، یک مهندس طراح  باید بتواند با تکیه براصول و ضوابط و چهارچوب‌هایی که وجود دارد و همچنین با توجه به نیاز و خواسته کارفرما و مالک طرحی مناسب ارائه دهد و در طول این مسیر وظایفی بر عهده طراح است که باید به آن‌ها توجه شود. تهیه تمامی نقشه‌های فاز یک (طراحی) و فاز دو (اجرایی) و کلیه مراحل جهت صدور پروانه ساختمان بر عهده تیم طراحی خواهد بود. علاوه بر آن آماده کردن مدارک و مستندات فنی و اجرایی و کلیه مدارک برای انجام مراحل بازبینی و گرفتن مهر تایید به عهده تیم طراحی است. 
    چنانچه لازم باشد اصلاحاتی بر روی طرح و نقشه‌ها اعمال شود و یا نیاز به توضیحاتی بر روی طرح داده شود، مهندس طراح ساختمان موظف به حضور در شهرداری و یا منطقه مربوطه می‌باشد تا در نهایت تایید و امضای کار را از شهرداری بگیرد. تمامی نقشه‌های طراحی شده باید قابلیت اجرایی شدن را داشته باشند که این خود یکی دیگر از مسئولیت‌هایی است که طراح موظف به رعایت آن می‌باشد.
    اهم وظایف مهندس طراح برق عبارتند از:
  • ۱- مطالعه نقشه‌های معماری (شناخت ساختمان و کاربری فضاها)

  • ۲- تشکیل جلسه با مهندس معمار و کارفرما و دریافت نقطه نظرات و درخواست‌های آنها
  • 
۳- درخواست اطلاعات و جزئیات لازم از طراحان معماری و پیاده‌سازی فضا‌های موردنیاز برق بر روی نقشه‌ها
فضا‌های مورد نیاز برق در نقشه‌ها را می‌توان بشرح زیر بیان کرد:
داکت‌های برق
  • پست برق
  • اتاق دیزل ژنراتور
  • اتاق برق ایمنی ups
  • محل تابلو‌های برق جریان ضعیف
  • اتاق کامپیوتر
  • اتاق سمعی و بصری
  • اتاق کنترل و مانیتورینگ
  • اتاق اطلاعات
  • اتاق نگهبانی
    اطلاعات موردنیاز در این مرحله شامل: -پلان‌های فاز معماری –نما‌ها و جزئیات – پلان‌ها و جزئیات سقف کاذب – جزئیاتفضا‌هایی که نورپردازی دارند، می‌باشد.

  • ۴- دریافت نقشه‌های معماری
  • 
۵- جانمایی تابلو‌های برق و جریان ضعیف و تجهیزات برق

  • ۶- تهیه رایزر دیاگرام اولیه برق و جریان ضعیف

  • ۷- تهیه نقشه‌های سیستم زمین

  • ۸- انتخاب نوع چراغ برای هر کاربری
  • 
۹- انجام محاسبات روشنایی فضا‌ها

  • ۱۰- تهیه چیدمان روشنایی با توجه به چیدمان فضا و فرم سقف کاذب

  • ۱۱- چیدمان پریز‌های برق، تلفن، آنتن، بلندگو، دتکتورها، دوربین‌های مداربسته و ..

  • ۱۲- تشکیل جلسه با مهندس معمار و مهندس مکانیک به منظور هماهنگی و تطبیق چیدمان‌های برق با تاسیسات و تجهیزات

  • ۱۳- انجام اصلاحات لازم روی نقشه‌ها

  • ۱۴- تشکیل جلسه با کارفرما جهت انجام هماهنگی‌های نهایی

  • ۱۵- تهیه نقشه‌های سیم کشی و کابل کشی

  • ۱۶- انجام محاسبات مربوط به تعیین سطح مقاطع سیم و کابل
  • 
۱۷- تهیه جداول سیم و کابل
  • 
۱۸- تهیه دیاگرام تک خطی تابلو‌های برق

  • ۱۹- تهیه جدول تابلو‌های توزیع برق

  • ۲۰- تهیه رایزر دیاگرام‌های نهایی برق و جریان ضعیف

  • ۲۱- گزارش شرح عملکرد تجهیزات خاص

  • ۲۲- مشخصات فنی تجهیزات

  • ۲۳- متره و برآورد